بسم الله الرّحمن الرّحیم
همانطور که در مقالات پیشین مطرح شد یکی از ویژگی های امام عصمت است . یعنی امام باید از هر گونه اشتباه و خطا و گناه و نسیان دور باشد و مرتکب هیچ یک از این امور نشود . حال این سوال مطرح می شود که عصمت یعنی چه و دلایل عصمت انبیاء الهی و امامان چیست ؟ چرا باید حجتهای خدا، اعم از پیامبران و امامان و اولیای الهی معصوم باشند. آیا افراد غیر معصوم قدرت برامامت و پیشوایی بر مردم را ندارند ؟
قبل از هر چیز بهتر است در مورد معنای لغوی و اصطلاحی عصمت توضیحاتی بدهیم.
از نظر لغت عصمت به معنای ممنوع شدن ازکارهای خاص یا به معنای پناه بردن است (عصمه الطعام ای منعه،التجاءالیه )
اما در اصطلاح معنای عصمت در نظر شیعه واهل تسنن فرق دارد
در اصطلاح و اسناد شیعه عصمت در دوری از خطا، گناه، شهوات، در تمامی مراحل زندگی است
اما در نزد اهل تسنن اختلاف است که به شرح ذیل است :
- خطا و گناهان کبیره برای پیامبر قبل از بعثت جایز است
- خطا و گناه برای پیامبر قبل وبعد از بعثت جایز است
- در حال نبوت به شرط اینکه پنهان باشد،اشکال ندارد
- گناه و خطادر تمامی حالات برای پیامبر (قبل وبعدبعثت)جایز است.
در مورد عصمت انبیاء دو نوع ضرورت وجود دارد :ضرورت عقلی وضرورت نقلی یعنی هم لا استفاده از عقل وهم با استفاده از قرآن عصمت را برای انبیاء اثبات می کنیم.
اما دلیل عقلی عصمت :
با توجه با اینکه از وظایف انبیاء الهی :دعوت به توحید ،دریافت وحی وایلاغ آ« به مردم ،تحقق عدالت ،بشار تبه بهشت و انذار وترساندن مردم،الگوی عملی بودن پیامبران می باشد آیا بدون عصمت ان امور امکان داردمثلا پیامبر وحی را درست دریافت نکرده ویا درست منتقل نکرده و امثال این ها امکان دارد ودرحالیکه فقط احتمال بروز خطا باعث سلب اطمینان می شودو دیگر نمی توان به دستورات ایشان اعتماد کردوبر فرض هم که اعتماد کنیم آن چیزیکه هدف از آفرینش وغرض از ارسال انبیاء بوده که همان هدایت بشر به سوی کمال است محقق نمی شود .
دلایل نقلی برضرورت عصمت :
در آیه 83و82سوره ص آمده است :
قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ(82)إِلَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ(83)
ترجمه:
گفت: به عزت تو سوگند كه همگان را گمراه كنم، (82)مگر آنها كه از بندگان مخلص تو باشند. (83)
برای دانلود فایل الکترونیکی مقاله(پی دی اف) به صفحه آخرمراجعه فرمایید. |